Pensioenbeleggen eerder uitkeren

Wat kan wel en wat niet?

Kun je pensioenbeleggen eerder opnemen als je het geld nodig hebt? Deze vraag krijgen we vaak van ondernemers en werknemers die pensioen opbouwen maar zich zorgen maken over de toegankelijkheid van hun geld. Het eerlijke antwoord: pensioenbeleggen eerder uitkeren zonder fiscale gevolgen is vrijwel onmogelijk. Je pensioenkapitaal staat geblokkeerd tot rond je AOW-leeftijd. Afhankelijk van het product mag de uitkering pas starten vanaf je AOW-datum, soms maximaal vijf jaar daarvoor. Maar er zijn wel mogelijkheden die veel mensen niet kennen. We leggen uit wanneer je wél kunt uitkeren, wat de gevolgen zijn van vervroegd opnemen en waarom deze regels je uiteindelijk helpen meer pensioen op te bouwen.

‍

Pensioenbeleggen eerder opnemen kost je duizenden euro's

De harde waarheid over pensioenbeleggen eerder opnemen: het mag technisch wel, maar het is financieel rampzalig. Als je je pensioenbeleggingen vervroegd opneemt, betaal je niet alleen inkomstenbelasting over het volledige bedrag, maar ook nog eens revisierente tot maximaal 20% als straf. Bij een pensioenpot van €50.000 kan dit bijvoorbeeld betekenen dat je €25.000 aan belasting en boetes betaalt, afhankelijk van je belastingschijf. Je houdt dan maar de helft over van het geld dat je jaren hebt opgebouwd. Deze regels gelden voor iedereen: zzp'ers, werknemers en DGA's. De overheid wil hiermee voorkomen dat mensen het belastingvoordeel misbruiken door geld tijdelijk in pensioen te stoppen en er dan weer uit te halen.

‍

Wanneer mag je pensioenbeleggen uitkeren zonder boete

Gelukkig hoef je niet altijd te wachten tot je exacte AOW-leeftijd om je pensioen uit te betalen. Voor veel moderne lijfrentes geldt dat uitkering mogelijk is vanaf het kalenderjaar waarin je AOW bereikt. Bij sommige producten mag je tot vijf jaar voor je AOW-leeftijd beginnen met uitkeren, maar dit is productafhankelijk. Je mag je pensioen uiterlijk laten ingaan in het kalenderjaar dat eindigt vijf jaar na het jaar waarin je AOW krijgt. Het uitkeren gebeurt niet in één keer maar via maandelijkse bedragen, vergelijkbaar met een salaris. Dit kan voor een vaste periode zijn of levenslang, afhankelijk van het uitkeringsproduct dat je kiest. Bij Vive helpen we je om jouw geld zo goed mogelijk in te zetten.

‍

Kleine pensioenpot wel in één keer opnemen

Er is één uitzondering waarbij je pensioen eerder uitbetalen in één keer mag: als je pensioenpot klein is. Dit heet officieel 'afkoop kleine lijfrente' en voor 2025 geldt een grens van €5.429 aan afkoopsom. Als je totale pensioenkapitaal onder dit bedrag blijft, mag je het volledige bedrag in één keer opnemen. Je betaalt hierover wel gewoon inkomstenbelasting, maar geen revisierente. Voor veel zzp'ers die pas laat zijn begonnen met pensioenopbouw kan dit relevant zijn. Check bij je aanbieder of jouw pot onder deze grens valt voordat je besluit tot opname.

‍

Pensioenbeleggen uitkeren betekent altijd belasting betalen

Een misverstand dat we vaak tegenkomen: mensen denken dat ze bij reguliere uitkering geen belasting betalen omdat ze al belastingvoordeel hebben gehad bij inleg. Dat klopt niet. Je betaalt altijd inkomstenbelasting over de uitkeringen uit je pensioen. Het goede nieuws is dat het tarief vaak lager is dan tijdens je werkzame leven. Als AOW-gerechtigde betaal je in de eerste schijf 17,92% in plaats van 35,82%. Je totale inkomen is meestal lager waardoor een groter deel in deze lage schijf valt. Iemand die tijdens het werk in de tweede schijf van 37,48% zat, betaalt bij een bescheiden pensioen mogelijk grotendeels het lage AOW-tarief. Dat scheelt duizenden euro's over de hele uitkeringsperiode.

‍

Alternatieven voor pensioenbeleggen eerder opnemen

Heb je tijdelijk geld nodig maar wil je de boetes vermijden? Er zijn betere alternatieven dan pensioenbeleggen eerder opnemen. Je kunt bijvoorbeeld stoppen met inleggen zonder fiscale gevolgen - je pensioenpot blijft dan gewoon doorgroeien tot je uitkeringsleeftijd. Ook kun je naast je pensioen vrij vermogen opbouwen dat wel direct beschikbaar is. Bij Vive bieden we daarom naast pensioenbeleggen ook vrij beleggen aan, zodat je voor verschillende doelen kunt sparen. Overweeg ook om een buffer aan te houden voor noodgevallen, zodat je niet in de verleiding komt je pensioen aan te spreken.

‍

Waarom vaststaand geld eigenlijk een voordeel is

De regels rond pensioenbeleggen eerder uitkeren voelen beperkend, maar beschermen je tegen jezelf. Uit gedragsonderzoek blijkt vaak dat mensen geneigd zijn hun vermogen sneller uit te geven als ze er vrij over kunnen beschikken. Door het geld vast te zetten tot rond je AOW-leeftijd, bouw je gegarandeerd vermogen op voor later. Je kunt niet in paniek je pensioen opmaken voor een impulsaankoop of tijdelijk geldgebrek. Bij Vive zie je in de app wel altijd hoeveel je hebt opgebouwd en wat je verwachte pensioen wordt, zodat je gemotiveerd blijft om door te beleggen, ook als het geld niet direct beschikbaar is.

‍